Cây hương thảo bonsai là tuyệt tác kết hợp giữa nghệ thuật phương Đông và phương Tây. Nghệ thuật bonsai có niên đại ít nhất là 221 trước Công nguyên ở Trung Quốc và Ấn Độ, nhưng bonsai lần đầu tiên được trưng bày ở London vào năm 1909.
Hương thảo là một loại thảo mộc xanh lâu năm, có thể mọc cao tới 1,83m trong môi trường sống bản địa của nó (Địa Trung Hải). Cây hương thảo thích trồng ở nơi đất hơi chua, thoát nước tốt, nơi có ít nhất sáu giờ nắng đầy đủ. Với hương thảo lâu đời có thể chịu được khô hạn, bóng râm, cấy ghép và cắt tỉa nhiều, nên cây rất thích hợp để sử dụng làm cây cảnh. Nếu trồng trong nhà, cây hương thảo bonsai thích những nơi có không khí lưu thông tốt nhưng cần theo dõi bệnh thối rễ và bệnh phấn trắng.
Cây hương thảo phát triển chậm khi ươm giống từ hạt, vì vậy hãy cân nhắc mua một cây đã trưởng thành hoặc cây được ươm từ cành giâm.
Vậy làm thế nào để có được cây hương thảo bonsai?
Cách uốn cây hương thảo bonsai
Hãy bắt đầu với một cây hương thảo khỏe mạnh
Tìm cây hương thảo có thân phát triển tốt và cấu trúc rễ nhỏ gọn. Cây hương thảo có thể được đào lên khỏi mặt đất khi chúng được khoảng 3 năm tuổi, nhưng cây trồng trong chậu sẽ có bộ rễ nhỏ gọn hơn.
Chọn một loại dáng thích hợp với mẫu bạn muốn cắt tỉa như thẳng đứng, xếp tầng, bán nguyệt và dạng lướt gió.
Chọn cây hương thảo khỏe mạnh để làm cây bonsai
Chọn đất làm bầu cho cây
Đất trồng trong chậu bán ngoài tiệm được thiết kế cho cây cảnh có thể không có đủ chất hữu cơ cho cây hương thảo. Rosemary’s Home gợi ý trồng cây hương thảo trong hỗn hợp đất không có vermiculite, có đá trân châu và than bùn thô. Hỗn hợp này bao gồm 20% vật liệu hữu cơ và 80% vật liệu tổng hợp.
Chọn chậu cho hương thảo bonsai
Hương thảo phát triển tốt nhất trong chậu đất sét do tốc độ bay hơi của đất sét cao.
Chậu cây hương thảo bonsai nên chọn chậu gốm sứ
Cách lấy cây hương thảo vào chậu
Cẩn thận lấy cây hương thảo của bạn khỏi mặt đất. Cắt tỉa khoảng 1/4 số rễ bằng cách cắt đều xung quanh bầu rễ và cắt ngang phía dưới. Đảm bảo khử trùng tất cả các dụng cụ cắt tỉa bằng cồn isopropyl hoặc dung dịch 10% thuốc tẩy gia dụng hoặc trisodium phosphate.
Cắt tỉa tạo dáng cho cây hương thảo của bạn
Không cắt bỏ hơn 20% bụi hương thảo khi cắt tỉa để làm hương thảo bonsai , mặc dù một cây hương thảo khỏe mạnh chịu được việc cắt tỉa nhiều hơn 20% so với nhiều cây khác. Tỉa bỏ những cành chết. Cắt các phần thân gỗ thừa để tạo dáng cho cây và tỉa các ngọn mọc dài để tăng mật độ hình thành lá. Hãy nhớ rằng đường kính của các cành cây được tạo hình phải chỉ bằng một nửa đường kính của một chiếc bút chì, nếu không bạn sẽ có nguy cơ làm gãy chúng khi cố nối dây. Hầu hết các loại thảo mộc phát triển mạnh sau khi được cắt tỉa định kỳ. Sau đó, chúng có thể làm khô các cành hương thảo đã cắt như bất kỳ loại thảo mộc nào khác bằng cách buộc thành bó và treo ngược trong một môi trường khô mát, tận dụng làm trà hoặc gia vị.
Không cắt bỏ hơn 20% bụi hương thảo khi tạo dáng bonsai
Dùng dây tạo dáng cây cảnh của bạn
Giống như các loại cây cảnh khác, bạn có thể tạo dáng cho cây hương thảo bằng cách sử dụng dây. Vì các cành có phần hơi cứng, nên cần có dây để tạo hình cho chúng. Dùng dây nhôm hoặc dây đồng bằng khoảng 1/3 đường kính của cành, bắt đầu quấn ở thân và hướng ra ngoài. Hãy kiên nhẫn, vì các cành có thể mất vài tháng để giữ hình dạng bạn mới tạo.
Tổng hợp lại những thứ bạn sẽ cần để tạo được cây hương thảo bonsai đẹp như ý bao gồm: Hỗn hợp làm bầu (đá trân châu và than bùn thô), chậu đất sét, chất khử trùng (cồn isopropyl hoặc dung dịch chất tẩy trắng hoặc trinatri photphat 10%). Dây nhôm hoặc dây đồng, phân bón 20-20-20 pha loãng. Kéo cắt tỉa.
Chỉ bằng dây nhôm hoặc đồng bạn có thể tạo cây hương thảo bonsai theo nhiều kiểu mình thích
Chăm sóc cây cảnh hương thảo của bạn
Bón phân cho cây: Cung cấp cho cây hương thảo bonsai ít nhất 8 giờ ánh sáng mỗi ngày. Bón phân với phân 20-20-20 pha loãng hai tuần một lần. Theo dõi cây hương thảo thường xuyên nhằm phát hiện sớm các tác nhân gây hại như rầy, nhện, rệp sáp và xử lý kịp thời.
Về nhiệt độ: Cây hương thảo đòi hỏi rất ít công chăm sóc và có thể trồng ngoài trời miễn là nhiệt độ vào mùa đông không xuống thấp hơn âm 10 độ. Hương thảo không thể chịu được mùa đông dưới 30 độ nên hương thảo hoàn toàn thích hợp làm cây bonsai. Vì cây phát triển tốt khi được trồng trong chậu để và dễ dàng di chuyển vào trong nhà khi thời tiết không như ý muốn.
Chăm sóc cây hương thảo bonsai đảm bảo ánh sáng và sâu hại.
Về ánh sáng: Khi ở trong nhà, hương thảo bonsai tốt nhất nên ở gần cửa thông thoáng hoặc cửa sổ hướng Nam, nơi có thể nhận được 6-8 giờ ánh sáng từ mặt trời. Ánh sáng mặt trời rất quan trọng, nếu không thể tiếp xúc nhiều với ánh nắng mặt trời, có thể cần đèn nhân tạo để Bonsai của bạn phát triển bình thường.
Tưới nước cho cây hương thảo bonsai: Tưới nước ngay sau khi thay chậu. Hương thảo không phản ứng tốt với đất giữ nước, vì vậy hãy đảm bảo đất thoát nước tốt. Sau đó, chỉ tưới nước khi đất trồng đã khô vì tưới quá nhiều sẽ làm thối rễ và làm chết cây hương thảo. Những cũng chú ý thời tiết quá nắng gắt có thể khiến cây bị “nướng chín” hoặc cháy khô nếu thiếu nước. Lời khuyên cho bạn hãy tưới nước để cây no nước vào buổi sáng tránh tình trạng nước bay hơi nhanh.
Côn trùng / Sâu bọ: Vấn đề lớn nhất khi trồng hương thảo bonsai trong nhà là xu hướng phát triển bệnh phấn trắng, một loại nấm phấn trắng có thể phát triển nếu không khí xung quanh ẩm ướt và không thông thoáng. Bệnh phấn trắng sẽ không giết chết Bonsai của bạn, nhưng nó sẽ làm cây yếu đi, dễ bị côn trùng tấn công hoặc bệnh nặng thêm. Giữ độ ẩm thấp bằng cách để đất hơi khô giữa các lần tưới nước, giữ cho cây có ánh sáng mặt trời và nếu cần, chạy quạt vài giờ một ngày để tạo gió. Cũng nên đề phòng rệp và nhện. Bắt chúng trước khi có sự lây nhiễm tổng thể sẽ giúp kiểm soát chúng dễ dàng hơn. Một biện pháp hữu hiệu để kiểm soát nhiều loài côn trùng gây hại là pha dung dịch nước và xà phòng pha loãng. Xịt lên lá cho đến khi hết dung dịch, nhẹ nhàng lau lá bằng miếng bọt biển mềm, rửa sạch sau mỗi lần tưới để đảm bảo diệt rệp hoàn toàn.
Thay đất cho cây hương thảo bonsai khi hết dinh dưỡng và cây quá hơn so với chậu
Thay chậu cho cây hương thảo bonsai: Như với hầu hết các cây trồng trong chậu, đất trong chậu hương thảo của bạn sẽ bị thoái hóa do quá trình tưới nước và sự phát triển của rễ. Thay ít nhất mỗi năm một lần. Mùa xuân là thời điểm thích hợp để thay chậu cho cây hương thảo của bạn, nhưng nó sẽ ổn cho dù bạn thay vào thời điểm nào trong năm. Khi cây hương thảo bonsai phát triển quá lớn hoặc trông giống như không được nhận đủ nước, nó đã phát triển quá mức trong chậu và cần được thay sang một chậu lớn hơn. Nếu bạn muốn duy trì kích thước của Bonsai của mình, hãy cắt bỏ một vài cm rễ từ đáy, rễ hai bên và trồng lại trong cùng một chậu. Đảm bảo cắt bớt một số ngọn cùng một lúc, để giảm bớt tải trọng của rễ và áp lực lên cây. Hãy kiên nhẫn với cây hương thảo bonsai đã thay chậu một thời gian để cây phục hồi và cắt tỉa vào các mùa tiếp theo.
Hương thảo là một gia vị bổ sung tuyệt vời cho súp và món hầm, đồng thời thêm hương thơm và gia vị cho những món như bánh mì và bơ có hương vị. Bạn có thể làm hỗn hợp thảo mộc đồng quê với hương thảo, cỏ xạ hương và lá oregano để làm nước sốt. Tinh dầu trong lá hương thảo cũng được sử dụng như một chất chống vi khuẩn, một phương thuốc chữa bệnh cảm lạnh và viêm phế quản hiệu quả và làm dịu căng thẳng. Có rất nhiều điều bạn có thể làm với cây hương thảo bonsai mà việc thực hiện các bước chăm sóc để đảm bảo sức khỏe cho cây Hương thảo có lẽ chỉ là một nhiệm vụ quan trọng cần phải có để gặt hái được những lợi ích mà loại cây tuyệt vời này mang lại.
Nguồn tổng hợp:
https://hort.extension.wisc.edu/articles/rosemary-rosemarinus-officinalis/
https://mbgna.umich.edu/matthaei-botanical-gardens/gardens/bonsai-and-penjing-collection/history/
https://gardeningsolutions.ifas.ufl.edu/care/tools-and-equipment/disinfecting-tools.html
